Δρ. Όλγα Καλακούτα*
Από την πρώτη στιγμή που βάλαμε σε εφαρμογή το Εθνικό Πλάνο Εμβολιασμού θέσαμε ως προτεραιότητα την προστασία των ευπαθών ομάδων. Οι χρόνια πάσχοντες είναι η ομάδα του πληθυσμού που έχει πιο αυξημένο κίνδυνο από τους υπόλοιπους για σοβαρή νόσηση από τον ιό και αυτό το έχουμε διαπιστώσει από τη μέχρι τώρα εμπειρία. Για να πετύχουμε την προστασία τους μέσω του εμβολιασμού, εγχείρημα εξαιρετικά δύσκολο, θα έπρεπε να κατατάξουμε με βάση επιστημονικά κριτήρια τις ασθένειες, να εντοπίσουμε τους ασθενείς και να προχωρήσουμε με την ενημέρωσή τους.
Η πρόκληση στον εντοπισμό πασχόντων και η προσπάθεια που απέφερε καρπούς
Η διαδικασία εντοπισμού των πασχόντων ξεκίνησε τον Φεβρουάριο με διορισμό ad hoc επιτροπής από τον Υπουργό Υγείας με εκπρόσωπο του Παγκύπριου Ιατρικού Συνδέσμου, εκπρόσωπο των οργανωμένων ασθενών, πανεπιστημιακό μέλος της επιδημιολογικής μονάδας και τη συμμετοχή μου εκ μέρους του Υπ. Υγείας. Η πιο μεγάλη πρόκληση, η οποία αντιμετωπίσαμε σε πρώτη φάση με επιτυχία ήταν να ιεραρχήσουμε τις ομάδες των ευπαθών. Στη συνέχεια, το στοίχημα ήταν ακόμα μεγαλύτερο, αφού έπρεπε να εντοπίσουμε άμεσα τους ασθενείς και να αρχίσουμε τους εμβολιασμούς τους. Αντιμέτωποι με την έλλειψη μητρώων για πολλούς ασθενείς, χρειάστηκε να αναζητήσουμε διάφορους τρόπους για να τους εντοπίσουμε, κάτι το οποίο έχουμε διεκπεραιώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ο ΠΙΣ, οι επιστημονικές εταιρείες, αλλά και οι οργανωμένοι ασθενείς βοήθησαν στην προσπάθεια και τους ευχαριστούμε όλους θερμά.
Η επιτυχία του προγράμματος εντοπισμού έδειξε ότι όταν θέλουμε να κάνουμε κάτι αποδείξαμε ότι μπορούμε να το πετύχουμε. Για χρόνια λέγαμε ότι δεν έχουμε μητρώα ασθενών και καταφέραμε μέσα σε ένα μήνα να έχουμε σε μεγάλο βαθμό αυτά τα μητρώα. Μπορούμε να κτίσουμε πάνω σε αυτό για μελλοντικά και για θέματα δημόσιας υγείας.
Προτεραιότητα
Δεύτερη πρόκληση ήταν να διευκρινίσουμε στους πολίτες που εντοπίσαμε ήταν να επιλέξουμε την κορυφή, δηλαδή τους πιο ευπαθείς για να εμβολιάσουμε.
Η επιλογή έγινε με την υποστήριξη γιατρών και συνδέσμων των ασθενών που έχουν άμεση επαφή μαζί τους και γνωρίζουν την κατάστασή τους.
Η εκδήλωση ενδιαφέροντος για εμβολιασμό γίνεται μέσω εταιρειών ειδικών/εξειδικευμένων γιατρών, οργανωμένων ασθενών και μέσω του λογισμικού του ΟΑΥ. Η διαδικασία που ακολουθείται είναι είτε με γραπτή αίτηση, είτε μέσω της Πύλης Εμβολιασμού, είτε απευθείας μέσω πάροχων υγείας.
Δεν προκρίνεται κανένα εμβόλιο έναντι άλλων – η επιλογή εμβολίου
Σε σχέση με το δικαίωμα επιλογής εμβολίων από τα άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες η βασική αρχή παραμένει το ότι για ιατρικούς λόγους δεν προκρίνεται κανένα εμβόλιο έναντι άλλων και οι χρόνιοι ασθενείς πρέπει το συντομότερο δυνατό να εμβολιαστούν. Η επιλογή μας είναι ο εμβολιασμός και όχι το εμβόλιο, αφού επιστημονικά έχει τεκμηριωθεί ότι τα αδειοδοτημένα εμβόλια προσφέρουν προστασία και είναι αποτελεσματικά.
Παρόλα αυτά εάν υπάρχουν κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις ασθενών θα γίνει μελέτη για ικανοποίηση σε σχέση με το εμβόλιο που θα λάβουν.
Το ζήτημα για τη διευθέτηση της επιλογής του εμβολίου από τις ευπαθείς ομάδες όπως γίνεται με τον εμβολιασμό των πολιτών στη βάση της ηλικίας βρίσκεται σε διαδικαστικό στάδιο στη διαχείριση του λογισμικού και ευχόμαστε σύντομα να ολοκληρωθούν οι τεχνικές λεπτομέρειες για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε.
Σημασία η κάθε μέρα και ώρα
Για πολλούς από τους συνανθρώπους μας με βασική ομάδα τους χρόνια πάσχοντες, έχει σημασία η κάθε μέρα και η κάθε ώρα. Η καλλιέργεια οποιασδήποτε υπόνοιας αναβολής των εμβολιασμών ανθρώπων που το έχουν ανάγκη, ή να θέτεται εν αμφιβόλω η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα εμβολίων με τους πολίτες να μπαίνουν στη διαδικασία να επιλέγουν εμβόλιο, καθυστερώντας έτσι τον εμβολιασμό τους, εμπερικλείει μεγάλο ρίσκο. Χρειάζεται υπευθυνότητα και προσοχή από όλους. Όλοι μαζί κερδίζουμε τη μάχη, σώζουμε τη ζωή μας και παραμένουμε ασφαλείς.
*Επικεφαλής Εθνικού Πλάνου Εμβολιασμού
