Αγνωστοι Μεταξύ μας All of us Strangers του Αντριου Χέι


Ενα ρομάντζο φαντασίας, τόσο δεξιοτεχνικό που μοιάζει απλό, μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς, υποψήφια για έξι Bafta, από τον σκηνοθέτη του «45 Χρόνια» και του «Looking».

I’ll protect you from the hooded claw
Keep the vampires from your door

Ενα ρομαντικό, φαντασιακό μελόδραμα, τόσο εύθραυστο που χρειάζεται προστασία από τους Frankie Goes to Hollywood, χτίζει ο Αντριου Χέι στη νέα του ταινία, ενώνοντας την πουντρέ τρυφερότητα του «Weekend», τον ακαταμάχητο ομοερωτισμό του «Looking», την παράλυση μπροστά στο πέρασμα του χρόνου του «45 Χρόνια», την άβυσσο της ανθρώπινης μοναξιάς, το αποκούμπι της ανάμνησης, τους καιρούς που αλλάζουν κοινωνικά, το κενό που παραμένει εσωτερικά, το αινιγματικό και τόσο ιαπωνικό φιλοσοφικά μυθιστόρημα «Strangers» του Τάιτσι Γιαμάντα από 1987, εδώ στη δεύτερη κινηματογραφική διασκευή του, την electro-pop του ’80 και τη βιωματική σιγουριά, σε μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς και πιο πανανθρώπινα συγκινητικές.

Ο Ανταμ είναι ένας σαρανταπεντάρης σεναριογράφος με κενό έμπνευσης, που ζει στο Λονδίνο, σε μια πανύψηλη πολυκατοικία γεμάτη απρόσωπα διαμερίσματα, βγαλμένη από το «High-Rise» του Τζ. Γκ. Μπάλαρντ, τόσο άδεια όσο η λευκή σελίδα του. Σ’ ένα τεράστιο κτίριο σα σφραγισμένο μονόλιθο από γυαλί και μέταλλο, περικυκλωμένο από τη νυχτερινή φαντασμαγορία της μεγαλούπολης, ο Ανταμ μοιάζει να ζει μόνος. Ομως ένα βράδυ του χτυπά την πόρτα ο Χάρι, tipsy, μ’ ένα μπουκάλι και λίγα καλά ντραγκς στο χέρι: ο Ανταμ αρχικά θα τον απορρίψει, όμως σύντομα οι δυο τους θα ξεκινήσουν μια ερωτική σχέση ενωμένων βελούδινων σωμάτων, διστακτικών εξομολογήσεων και απόλυτης εγκεφαλικής ταύτισης. Παράλληλα, ο Ανταμ θα επισκεφτεί το πατρικό του σπίτι στα προάστια και, προς έκπληξή του, θα συναντήσει εκεί τη μαμά και τον μπαμπά του, παρότι σκοτώθηκαν κι οι δυο μαζί σε αυτοκινητιστικό όταν εκείνος ήταν μόλις 12. Αυτή η συνάντηση σ’ έναν αόρατο χοροχρόνο θα δώσει στον Ανταμ την ευκαιρία να τους ξαναγνωρίσει, να ξαναχωθεί στο προστατευτικό κρεβάτι τους, να τους πει ότι είναι γκέι, να διαλύσει τα στερεότυπά τους, μιας γενιάς που έζησε τη δεκαετία του τρόμου του AIDS ενώ τώρα όλα έχουν αλλάξει… αλλά σίγουρα όχι όλα.

Το μεγαλείο της ταινίας του Αντριου Χέι έγκειται, κυρίως, στο ότι καταφέρνει με μια αφοπλιστική φυσικότητα να μεταμορφώσει ένα σενάριο-αίνιγμα, υπερβατικό, που ανήκει στο χώρο του φανταστικού, σε μια εμπειρία βαθιά προσωπική, ικανή να συνταράξει κάθε άνθρωπο με συναισθήματα και να φωτίσει μια διαβολεμένα μελαγχολική ταύτιση. Τα εργαλεία του είναι αυτά που κάνουν το σινεμά του ιδιαίτερο και μεγάλο. Ενα ηχοτοπίο που δίνει εντάσεις και χαμηλά σαν πινέλο σκίασης και φωτός. Τη φωτογραφία του Τζέιμι Ράμσεϊ που δημιουργεί κεφάλαια και ρίχνει άγκυρες σε διαφορετικά σημεία του χωροχρόνου και της συνείδησης. Ενα πολύπλοκο μοντάζ που, σε πείσμα της λογικής, κάνει την αφήγηση να μοιάζει ρέουσα και νατουραλιστική κι ενοποιεί τα διαφορετικά πεδία αντίληψης σε ένα συνεχές. Ενα κουαρτέτο ερμηνειών που φέρνει στην οθόνη τον καλύτερο εαυτό τριών ηθοποιών και το πραγματικό μεγαλείο του τέταρτου: η Κλερ Φόι κι ο Τζέιμι Μπελ χτίζουν δυο γονείς ανάμεσα στην αντανακλαστική τρυφερότητα και την υπαρξιακή απορία, ο Πολ Μεσκάλ συνθλίβεται κι ανασταίνεται αλλεπάλληλα ως πληθωρικός, αυτοκαταστροφικός, τραυματισμένος Χάρι, όμως είναι ο Αντριου Σκοτ, πάντα εξαιρετικός κι ευμετάβλητος, που εδώ, ως Ανταμ, παίζει στα δάχτυλα ολόκληρη την γκάμα από το παιδί στον ενήλικα, από τη σεξουαλικότητα στην πληγωμένη αθωότητα, από την ανάταση στο κλάμμα, από την άγνοια στη σοφία.

Το queer χρονοδιάγραμμα καθορίζεται από την επιλογή των τραγουδιών: η ενέργεια ανήκει στους Erasure, το «σ’ αγαπώ» λέγεται με Pet Shop Boys γιατί you were always on my mind. Αν ελπίζεις ότι βρήκες το άλλο σου μισό, τότε welcome to the pleasuredome, μην απορήσεις όμως που τα πράγματα δεν κυλούν όπως θέλεις, the end of the party came as no surprise. Είναι και αυτή η αναδρομή στα τραγούδια που στήριξαν τα όνειρα, τις εξόδους και τους έρωτες μιας γενιάς που συμβάλλουν στο αίσθημα της απώλειας που καταλύει την ταινία. Γιατί περισσότερο απ’ όλα, το φιλμ του Χέι μιλά για μια χαμένη προσδοκία. Χαρίζει ένα παράθυρο σαρωτικής ευτυχίας, στην υποψία ότι μπορείς να ξανασυναντηθείς με πρόσωπα που έχουν φύγει για πάντα, μια φευγαλέα κοινωνική ικανοποίηση, στη γνώση ότι το σήμερα είναι πιο συμπεριληπτικό από το χτες, έναν ενθουσιασμό, στη διαπίστωση ότι μπορεί και να είσαι ζευγάρι, για να τα πάρει όλα πίσω και να σ’ αφήσει μόνο, με τις καλύτερές σου εμπειρίες ν’ ανήκουν στη σφαίρα της φαντασίας, με τη σφιχτότερή σου αγκαλιά να σε μεταμορφώνει σ’ ένα αστέρι στον γαλαξία, ή μια σουπερνόβα που λίγοι είδαν πριν βυθιστεί στο σκοτάδι. «Your skin’s lovely and warm», λέει η μαμά Κλερ Φόι στον γιο της, Ανταμ: το ξέρει, παρότι δεν μπορεί να το αισθανθεί κι αυτό θα πρέπει να είναι αρκετό για όλους μας.

Ηνωμένο Βασίλειο, 2023

  • Παραγωγή: Γκρέιαμ Μπρόουντμπεντ, Πίτερ Τσέρνιν, Σάρα Χάρβεϊ
  • Σκηνοθεσία: Αντριου Χέι
  • Σενάριο: Αντριου Χέι
  • Φωτογραφία: Τζέιμι Ντ. Ράμσεϊ
  • Μοντάζ: Τζόναθαν Αλμπερτς
  • Μουσική: Εμιλι Λεβιενέζ-Φαρούς
  • Πρωταγωνιστούν: Αντριου Σκοτ, Πολ Μέσκαλ, Τζέιμι Μπελ, Κλερ Φόι
  • Διάρκεια: 106 λεπτά
  • Διανομή: Feelgood Entertainment